• By Marianne Elken
• In Blog, ElkenTalent

Waarom weerstand zo lekker is

Jazeker, weerstand is lekker. En nee … je hoeft hiervoor geen masochist te zijn. Ik durf zelfs te beweren dat je er uiteindelijk een stuk relaxter van wordt als je er anders mee om durft te gaan.

Reactieve aanpassing
Of we nu weerstand in onze persoonlijke ontwikkeling tegenkomen of in onze werkomgeving, vaak ervaren we deze als negatief. Er is altijd wel een stressverhogende emotie mee gemoeid: boosheid, frustratie, ergernis, angst, lusteloosheid, om er maar een paar te noemen. Onze reactie is evolutionair bepaald en we komen al snel in de fight-, flight- of freezemodus terecht.

Negatieve lading
Bij vluchten, lopen we liever een blokje om. We gaan iets uit de weg of willen ons er (tijdelijk) niet mee bezighouden. Uitstelgedrag is daar een bekend voorbeeld van. Ook ik weet wel redenen te verzinnen waarom ik ‘het’ nog niet ga aanpakken. Nou ja, dat maak ik mezelf dan wijs. In andere situaties van tegenspoed weten we gewoon even niet meer wat we moeten doen. Je weet wel … de bekende haas die midden op de weg in de koplampen van een tegemoetkomende auto blijft staren. De tegenspoed verlamt ons. We verstarren. Ook dan komt er niets uit onze handen. En dan zijn er nog situaties waarbij we er juist met volle kracht tegen ingaan, met alle ellende en ongemakken van dien, maar waarvan we wel voelen dat het die prijs waard is. Welke van deze gedragingen je ook vertoont, de negatieve lading blijft en je wordt er vooral heel moe(deloos) van.

Proactieve aanpassing, positieve lading
En toch … ik ervaar nog een vierde, proactieve manier om met dit fenomeen om te gaan. Een manier die ik al jaren met veel humor en succes toepas in mijn werk als coach/trainer en hr-professional:
‘Verwelkom je weerstand’. Inderdaad … hou ervan, omarm ‘m! Vind het bij voorbaat al lekker dat die er is. Het Chinese spreekwoord luidt niet voor niets: ’tegenwind doet de vlieger opstijgen’. In veranderingsprocessen kunnen we veel meer spelen met weerstand dan we nu doen. Aan de hand van vier tips deel ik graag mijn werkwijze met je.

Tip 1 Feliciteer jezelf uitbundig met tegendruk
Ik hoef de tegendruk niet per se leuk te vinden, maar ik waardeer deze absoluut. Die weerstand vertelt mij in ieder geval dat de ander betrokken is op het veranderingsproces. Dat hij niet op één lijn zit met mij of met zichzelf, is voor dat moment nog niet van belang. Veel interessanter is dat de ander aan het proces is aangehaakt. Hij doet namelijk mee in het spel van verandering, ook al wil hij wat anders. Denk maar aan een bungeejumper die zijn eerste sprong maakt. De kans is groter dat hij springt wanneer hij aangehaakt is, toch?

Tip 2  Zie het verzet dat jij voelt, als een signaal
Wat vertelt die weerstand je nu eigenlijk over jezelf? Is het een teken dat je een weg dreigt in te slaan die niet past bij wat jij wilt? Of sta je voor iets nieuws waar je onzeker over bent? Word je uitgenodigd verder te reiken dan je tot nu toe gedaan hebt? In mijn trainingen talentontwikkeling laat ik deelnemers fysiek ervaren hoe dit voelt. Ik vraag ze met hun handen de grond te raken, terwijl de knieën gestrekt blijven. De spierspanning in de knieholte neemt toe, overigens niet zonder zuchten en steunen. Door even in die weerstand te blijven hangen, ervaren de deelnemers tot hun verbazing dat de spanning begint af te nemen. De meesten kunnen dan zelfs nog verder reiken. Ook de bungeejumper zal even slikken voordat hij de sprong waagt. Hij reikt voorbij zijn weerstand, springt in het diepe en gaat met een ervaring rijker naar huis. Althans, dat hoop je dan.

Tip 3  Realiseer je dat jij eigenaar bent van jouw eigen weerstand
Vaak neigen we ernaar de vinger naar een situatie of een ander te wijzen wanneer we tegenwerking voelen. En daarmee geven we de regie uit handen. Ik weet niet hoe het met jou zit, maar ik wil eigenaar zijn van mijn eigen weerstand. Dan kan ik namelijk ook bepalen hoe ik ermee omga: vechten, vluchten, ernaar staren of omarmen. Hetzelfde geldt voor de bungeejumper. Uiteindelijk beslist hij wat hij doet met zijn weerstand, resulterend in een sprong of … toch maar aan de grond blijven.

Tip 4  Benut weerstand om naar samenwerking te komen                 Wanneer je de eerste drie tips al toepast, zul je makkelijk kunnen spelen met tegenwind in je leven en werk. Nog mooier wordt het wanneer je weerstand kunt zien als een vorm van samenwerking. Het is een uitnodiging om nieuwsgierig te zijn naar je eigen beweegredenen en naar die van de ander. Nieuwsgierigheid geeft je de speelsheid te verkennen hoe je nader tot elkaar kunt komen. Zoals de bungeejumper die zijn weerstand heeft geaccepteerd, die meebeweegt in zijn val en de veerkracht van het elastiek gebruikt om al bewegend tot stilstand te komen.

Kortom, weerstand is lekker wanneer je deze durft te omarmen. Je creëert daarmee ruimte voor speelsheid. Het maakt dat je relaxter kunt zijn in veranderingsprocessen.

Marianne Elken